“Bom tấn Hè đã chết rồi sao?” là nhan đề bài đánh giá phim Hè thường niên của trang Daily Beast. Không chỉ riêng trang web này, hầu hết báo điện ảnh đều cất tiếng than phiền về một mùa Hè tồi tệ nhất trong nhiều năm qua. Nhưng đi cùng với điều đó, ngạc nhiên thay, lại là một sự thay đổi lạc quan của khán giả, trong việc tiêu tiền ở rạp chiếu bóng.
“Bom tấn” hụt hơi
Có thể nói một cách chắc nịch rằng, mùa Hè 2014 là một cơn ác mộng doanh thu của Hollywood. Vài ngày ngắn ngủi còn lại cho đến lễ Lao động (thứ Hai đầu tiên của tháng Chín, ngày kết thúc mùa phim Hè ở Mỹ), không thể nào đủ bù đắp cho 25% doanh thu chênh lệch, so với cùng kỳ năm ngoái. Không những thua thiệt về tổng số mà ở trận “so găng” cá nhân, bộ phim “làm ăn” tốt nhất, Guardian of the Galaxy (Vệ binh giải Ngân hà), với 251 triệu đôla, chỉ mới bằng một nửa con số 409 triệu đôla của đối thủ Iron man 3 (Người Sắt 3).
Lối so sánh này có lẽ hơi bất công, vì năm 2013 đánh dấu mùa Hè huy hoàng nhất trong lịch sử điện ảnh Mỹ, với 4,8 tỉ đôla doanh thu toàn cầu. Và theo luật chu kỳ, người ta đã dự báo trước và sẵn sàng cho một mùa phim thất bát kế tiếp. Tuy nhiên, sự thật còn tệ hơn dự đoán. Hầu hết các “bom tấn” được chờ đợi nhất đều “hụt hơi”, ở cả mặt trận phòng vé và phê bình.
Đã đến thời kỳ các hiệu ứng đặc biệt không còn “bẫy” được khán giả đến rạp. The Amazing Spiderman 2 (Siêu nhện 2), Godzilla, Transformers 4 nối tiếp nhau ra mắt và nhận về sự thờ ơ. Quy luật chung của các siêu “bom tấn” mùa này là mở đầu khá ổn nhưng sụt giảm rất nhanh. Spiderman 2 thu về 110 triệu đôla tuần đầu tiên nhưng chỉ còn 44 triệu đôla ở tuần thứ hai. Godzilla còn tệ hơn, từ 117 triệu đôla xuống còn 45 triệu đôla. Transformers không nằm ngoài quy luật, con số tương ứng là 138 và 54. Hiệu ứng truyền miệng có lẽ vẫn hiệu quả nhưng lại theo hướng tiêu cực. Trung bình, mức sụt giảm chênh lệch giữa hai tuần đầu tiên vào khoảng 55 – 60%, so với những năm trước, chỉ từ 40 – 50%.
Một nguyên nhân khác là việc Hè năm nay không có những bộ phim “bom tấn của bom tấn”, để tạo cú hích doanh thu. Những bộ phim thật sự nổi trội, như Iron man 3 hay Despicable me 2 (Kẻ cắp Mặt Trăng 2) của mùa 2013, hay một năm trước đó, đặc biệt hơn với The Avengers (Biệt đội báo thù) và The Dark Knight Rises (Kỵ sĩ bóng đêm trỗi dậy). Những phim nằm giữa bảng xếp hạng năm ngoái, như Man of steel (Người đàn ông thép), Fast&Furious 6 (Nhanh và nguy hiểm 6) hay Star Trek, thậm chí, còn kiếm được nhiều hơn X-men: Day of future past (X-men: Ngày cũ của tương lai), một phim “ăn nên làm ra” của mùa này.
Vẫn bình thản
Tuy tổng doanh thu sụt giảm nhưng các hãng phim lớn tỏ ra không mấy sợ hãi. Họ ăn ngon ngủ yên được là nhờ vào những bộ phim “đinh”, vẫn đủ sức “chịu đòn” thay cho kẻ yếu thế. Hãng Fox trở thành kẻ thống trị khi X-men, Dawn of the Planet of the Apes (Bình minh Hành tinh Khỉ) và How to train your dragon 2 (Bí kíp luyện rồng 2) luôn nằm top “bom tấn”. Trong khi 2 phim kinh phí thấp: The Fault in our stars (Lỗi tại những vì sao) và The Grand Budapest Hotel (Khách sạn Đế Vương) trở thành hiện tượng.
The Grand Budapest
Disney dường như đã rút ra kinh nghiệm xương máu, sau những thất bại nặng nề, mùa trước. Sức mạnh ngôi sao của Angelina Jolie giúp cho Maleficent (Tiên hắc ám) hút khách dữ dội, nhất là ở thị trường quốc tế. Phim đã thu về 237 triệu đôla toàn cầu. Marvel, tất nhiên, tiếp tục “đẻ trứng vàng”, với Guardians, duy trì thế độc tôn trên mặt trận siêu anh hùng. Transformers 4 của hãng Paramount vẫn đang trên đà cán mốc 1 tỉ đôla doanh thu, như mọi khi, phần lớn đến từ thị trường Trung Quốc, dù nếu so với phần phim trước, tiền thu về vẫn thấp hơn đến 24%.
Những hãng phim khác cũng vừa được cứu sống ở phút chót. Sony sống nhờ vào hơi thở của Spiderman 2 và bộ phim hài 22 Jump Street (22 phố Jump). Nhớ lại năm ngoái, họ đang “hấp hối” với 2 bộ phim gây thất vọng After Earth (Quay lại Trái Đất) của cha con nhà Smiths và White House Down (Nhà Trắng thất thủ). Universal suýt nữa đã “bật bãi” phim Hè, nếu không có thành công phút chót của Neighbors (Người thành thị). Hãng phim biểu tượng một thời, Warner Bros, có lẽ là u ám nhất, khi Blended (Kỳ nghỉ chết cười) của Adam Sandler và phim mới nhất của Clint Eastwood Jeysey Boys (Những chàng trai Jerseys) “chìm xuồng”. Nhưng mọi sự không đến nỗi quá bi đát.
Nhờ tình thế bình bình như vậy, không hãng phim nào thật sự “sụp hố” trong mùa Hè ảm đạm này, bởi niềm tin “mưa qua” thì “nắng tới”. Các hãng phim hiểu rõ hơn ai hết ngành kinh doanh này có tính chu kỳ. Chuyên gia phân tích cao cấp của trang Box Office nhận định: “Tôi chắc chắn họ sẽ xoa dịu bất kỳ nỗi sợ hãi nào bằng giấc mộng mùa phim Hè 2015, sẽ thành công khủng khiếp!”.
Quyền lực của bình luận
Vẫn còn có những tia sáng trong mùa Hè “u ám” nhất ở Hollywood. Đầu tiên là ở mối liên hệ ngày càng rõ rệt giữa các đánh giá của giới bình luận đến thành công của một bộ phim. Những lời phê bình từ lãnh đạm đến tồi tệ dành cho Godzilla, Spiderman 2 hay Transformers 4 tương xứng với màn trình diễn trung bình của chúng ở phòng vé. Các kỹ xảo đặc biệt chỉ lôi kéo khán giả được ở tuần đầu, sự sụt giảm nghiêm trọng ở tuần thứ hai và tiếp theo, đã nói lên điều đó. Cây bút Kevin Fallon của trang Daily Beast giải thích: “Người ta đến rạp để xem những bộ phim hay. Tuổi thọ của phim phụ thuộc vào chất lượng, khi người ta nghe về một bộ phim hay, nó kiếm nhiều hơn dự kiến, cả phim kinh phí cao và phim độc lập đều có công bằng ở điểm mấu chốt này.”
Hiện tượng lớn nhất mùa Hè 2014, chính là bộ phim tình cảm tuổi mới lớn, The Fault in our Stars. Một phim độc lập, được làm với vỏn vẹn 12 triệu đôla và hai diễn viên chính còn vô danh nhưng đã thu về hơn 124 triệu đôla toàn cầu. Chuyện tình giữa hai con người gặp khiếm khuyết và bất hạnh về thể xác chứng minh rằng, cảm xúc là một thứ hiệu ứng đặc biệt hiệu quả. Snowpierce (Chuyến tàu băng giá) của đạo diễn Hàn Quốc Bong Joon-ho, không cần đến cháy nổ hay lửa đạn, vẫn tràn đầy kịch tính và hấp dẫn. Một “bom tấn” thực sự và thành công, như Apes, cũng phải nhờ đến sự giúp sức của những bài bình luận tích cực. Phim Hè giờ muốn thắng lớn, không chỉ cần một tiêu chí dễ xem, mà phải dễ xem và hay. Ngày càng hiếm những ca như Transformers 2, năm 2009, dù bị chê thảm hại vẫn thu về một núi tiền. Việc phân biệt giữa phim kinh phí cao hay phim độc lập cũng không còn giá trị trong mắt khán giả.
The fault in our stars
Cùng với sự lên ngôi của truyền hình, khán giả giờ đây đã có một nhận thức rõ rệt hơn với lựa chọn của mình. Chẳng hạn, với Boyhood (Thời niên thiếu), bộ phim tâm lý của đạo diễn Linklater, đã lôi kéo khán giả đến rạp đông không kém các “bom tấn”, dù chỉ chiếu hạn chế. Phim có lượng vé bán trung bình cao nhất, nhờ vào số điểm 99 “điên rồ” ở trang bình luận Metacritic. Thời đại của những khán giả thông thái, cuối cùng đã đến. Đó là thế giới của những người yêu “bom tấn” ngang với độc lập được làm tinh tế. Với họ, chỉ có yêu cầu duy nhất: Phim hay. Đã đến lúc, Hollywood phải xem xét lại chiến lược cho mùa Hè năm sau và đáp ứng yêu cầu đó.
PHƯƠNG NAM
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét